Informacja o przeprowadzonych pracach przez Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Katowicach w związku z zaprzestaniem odprowadzania wód dołowych z kopalni Olkusz-Pomorzany ZGH Bolesław S.A.
Polski Związek Wędkarski poprzez swoją agendę w Katowicach sprawuje aktywny nadzór między innymi nad stanem zarybienia i warunkami bytowania żywych organizmów w rzekach Sztoła, Baba i Biała Przemsza. W związku z przekazywanymi przez odpowiednie instytucje informacjami o możliwym radykalnym zmniejszeniu przepływów wody w tych rzekach PZW podjął działania zmierzające do zminimalizowania skutków tych zmian dla życia w rzekach. Wykonane we wrześniu ubiegłego roku połowy kontrolne pozwoliły zidentyfikować gatunki żyjące w rzece Babie i Sztole . W październiku Zarząd Koła PZW w Bukownie, mając na uwadze zmiany w dopływie wody zasilającej zbiornik Leśny Dwór , przeprowadził kontrolę jakości wody wypływającej z terenu Olkusza która dopływać będzie do tego zbiornika ale pozbawiona dopływu wód z odwadniania kopalni . Aktualnie są to wody rzeki Witeradówka i wody ociekowe z terenu Olkusza. Próbki zostały przebadane pod kątem zanieczyszczeń chemicznych w Laboratorium ZGH Bolesław S.A. oraz biologicznych w Laboratorium Ścieków EUROFINS OBiKŚ Polska Sp. z o.o. w Katowicach. Oba badania nie wykazały przekroczonych wartości zanieczyszczeń. Te wyniki były kluczowe do utrzymania odpowiedniego poziomu wody w zbiorniku Leśny Dwór, gdyż po zatrzymaniu pompowania wód dołowych jest to jedyny dopływ do tego zbiornika. W listopadzie na zaproszenie Prezesa ZGH Bolesław S.A. Bogusława Ochaba odbyło się spotkanie przedstawicieli Okręgu PZW w Katowicach w siedzibie ZGH w Bukownie w celu wypracowania porozumienia w sprawie odłowów ryb z zagrożonych brakiem wody rzek. Prezes ZGH zadeklarował pełną współpracę obejmującą także pokrycie wszystkich kosztów związanych z pracami przy profilaktycznym odłowie ryb wykonanymi przez wędkarzy Okręgu PZW w Katowicach, co zostało potwierdzone stosowną umową zawartą między ZGH i OPZW w Katowicach.
Bez zbędnej zwłoki przystąpiono do prac przygotowawczych, określono jakie należy podjąć działania prawne, organizacyjne i techniczne, aby w świetle obowiązujących przepisów uratować bytujące tam ryby. Zarząd Okręgu PZW w Katowicach podął odpowiednie uchwały i skierowano wnioski do Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie i Katowicach.
Złożono wniosek do Małopolskiego Urzędu Marszałkowskiego, powiadomiono Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie RZGW w Gliwicach o konieczności wykonania odłowów bytujących tam ryb w tym gatunków prawnie chronionych i przeniesienia ich do rzeki Białej Przemszy i jej dopływów. W wyniku podjętych starań uzyskano pozytywne decyzje Marszałka Województwa Małopolskiego zezwalającą zgodny z wymaganiami przepisów ochronnych i szczególnymi warunkami odłów ryb .Uzyskano także wymagane pozytywne Decyzje Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Krakowie oraz w Katowicach na przeniesienie w inne miejsca chronionych gatunków ryb występujących w wymienionych rzekach.
Powyższe decyzje zostały obwarowane wieloma warunkami jakie należy spełnić podczas bezpośredniego wykonywania czynności związanych z odłowem ryb bytujących w tych rzekach i przeniesieniem ich do rzeki Białej Przemszy wraz z dopływami.
W dniu 14 grudnia 2021 r. prowadzono obserwacje na rzekach od rana do godz. 14.00, podczas których stwierdzono stopniowe obniżanie się ich przepływów.
W dniach 15 i 16 grudnia 2021 r. w oparciu o otrzymane decyzje, po zawiadomieniu wszystkich instytucji oraz Państwowej Straży Rybackiej w Krakowie i Katowicach przystąpiono do odłowu ryb z rzek Baby i Sztoły.
W realizacji zadania uczestniczyło ok. 38 osób, w tym wędkarze Kół PZW Bukowno, PZW Bolesław oraz wędkarze z Okręgów PZW Częstochowa i Kraków.
Wędkarze zostali podzieleni na 4 grupy robocze, każda z nich pracowała na innym odcinku rzek Sztoła i Baba.
W trakcie realizacji zadania odłowiono:
- 340 szt. pstrąga potokowego,
- 5 szt. śliza pospolitego,
- 5 sztuk głowaczy pręgopłetwych,
- 6 szt. strzebli potokowej,
- 1 szt. jelca,
- 1 szt. świnki,
- 1 szt. szczupaka,
- 2 szt. karasia srebrzystego.
Razem 361 szt. ryb.
Wszystkie złowione ryby zostały przetransportowane w specjalnym natlenianym zbiorniku nad rzekę Białą Przemszę w okolicach ujścia potoku Błędowskiego i potoku Centuria. Następnie w tych rejonach przeprowadzono nimi zarybienie. Ryby były w bardzo dobrej kondycji.
Przez następne dni prowadzono obserwacje przepływów nad rzekami i oczekiwano na informację z ZGH o dalszych ograniczeniach w przepływach, aby wykonać drugi końcowy etap odłowów.
W dniach od 04 do 06 stycznia 2022 r. wykonano drugą turę odłowów ryb oraz zarybiono nimi rzekę Białą Przemszę w okolicach ujścia potoku Centuria oraz pot. Tarnówka w miejscowości Golczowice. Tym razem w pracach uczestniczyło 18 osób, prace przeprowadzono na całej długości rzek Sztoła i Baba.
W trakcie realizacji zadania odłowiono:
- 147 szt. pstrąg potokowego,
- 8 szt. strzebli potokowej,
- 25 szt. głowacza pręgopłetwowego,
- 3 szt. karasia srebrzystego.
Razem 207 szt. ryb.
Aktualnie prowadzone są obserwacje wszystkich okolicznych rzek. Szczególna kontrola dotyczy rzeki Sztoły . Woda dopływa do końca miejscowości Bukowno, potem zanika. Zobaczymy jak stan wody będzie utrzymywał w okresie letnim.
Prowadzona jest także cotygodniowa kontrola źródeł rzeki Sztoły, które biją między Żuradą na Bukownem. Żródła te sukcesywnie zwiększają ilość wypływającej wody. Z tygodnia na tydzień rzeka Sztoła niesie coraz więcej wody i wydłuża bieg o ok. 2-3m dziennie w kierunku Bukowna. Gdyby ten progres się utrzymał, to w ciągu kilku lat będzie szansa na powrót naturalnych wód rzeki Sztoły do całego jej koryta. Należy mieć nadzieję, że jak to w powiedzeniu ,,przyroda nie znosi pustki”, będziemy świadkami stopniowego odtwarzania się naturalnych przepływów wód naszych rzek.
"Czy istnieje zagrożenie zatrucia wody?
Posłuchajmy opinii fachowca" w Dzienniku Zachodnim
Robert Sito
Prezes Koła PZW nr 107 Bukowno
Skarbnik Okręgu PZW w Katowicach
Członek ZG PZW w Warszawie