Sprawozdanie obejmuje okres od początku lutego do końca marca 2022 r. W okresie tym prowadzone były bieżące konsultacje i nadzór przyrodniczy nad działaniami podejmowanymi przez ZGH „Bolesław” S.A. po zaprzestaniu odprowadzania wód dołowych do ekosystemów dolin rzecznych Białej oraz Sztoły (wraz z Babą). Kontynuowany był również monitoring przyrodniczy wybranych odcinków tych dolin.
Nie ma bezpiecznego górnictwa. Dla jednego niebezpiecznym jest metan, dla drugiego tąpania, niespokojny górotwór, dla jeszcze innego ogromne głębokości a dla rudnego, wielowiekowego górnictwa olkusko-bolesł3awsko-bukowieńsko-sławkowskiego takim niebezpieczeństwem zawsze była woda.
Część I – Tytułem wprowadzenia
W zażartej dyskusji toczącej się łamach prasy, w telewizji i na różnych forach społecznościowych, daje się zauważyć widoczny brak historycznego odniesienia współczesnych problemów rejonu olkuskiego.
Zapomina się, że już w odległej przeszłości rejon olkuski stanowił największy ośrodek górnictwa kruszcowego w Rzeczypospolitej. Początkowo eksploatowano do poziomu wód gruntowych, wyżej zalegające, uboższe w galenę (PbS) warstwy złoża. Dolne jego warstwy, zawierające nawet i pięć razy więcej galeny (PbS), a przy tym wysoki udział srebra, zalegały utopione w wodzie zasilanej infiltrującymi opadami atmosferycznymi i wodami spływającymi z otaczających wzniesień jurajskich, co uniemożliwiało prowadzenie wydobycia. Problem zawodnienia złóż srebronośnego błyszczu ołowiu rozwiązany został przez budowę sztolni odwadniających, stanowiących na owe czasy ogromne przedsięwzięcie techniczno-ekonomiczne, otwierające nowy rozdział w dziejach górnictwa olkuskiego.
Rejon olkuski znajduje się na granicy dwóch dużych jednostek fizjograficznych, położonej na wschodzie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej i leżącej w części zachodniej Wyżyny Śląskiej. Charakteryzuje go zróżnicowana morfologia powierzchni terenu z deniwelacjami w granicach od + 271 m n.p.m. po stronie zachodniej do + 460 m n.p.m. po stronie wschodniej. Powierzchnię terenu, obniżającego się na zachód i południowy-zachód, w przeszłości pokrywały bory, które przywilejem króla Zygmunta II Augusta z dnia 27 maja 1557 roku [3], [13], udostępnione zostały gwarkom olkuskim w celu wyrębu drewna na potrzeby kopalń w lasach miejskich, za upoważnieniem żupnika, przy czym w przywileju wyraźnie zaznaczono, że: „lasy miejskie, grunta miejskie i samo miasto, jest własnością króla”.
Realizacja przez ZGH „Bolesław” S.A. strategii zrównoważonego rozwoju i społecznej odpowiedzialności biznesu dąży do dalszego wzmacniania pozytywnego wizerunku Spółki i kształtowania właściwych relacji z otoczeniem.
Strategia opiera się na maksymie „Jak biznes to ze społecznością i tradycją” – Dbałość o Tradycje – Odpowiedzialny biznes – Partnerstwo społeczne.
„Nieustępliwa…”, to tytuł opracowania, którego tematem jest zagrożenie wodne występujące w podziemnym górnictwie olkusko-bolesławskim. Opracowanie składa się z trzech rozdziałów. Pierwszy z nich poświęcony jest wodzie, drugi pompowaniu, czyli wydalaniu wody z podziemi kopalń na powierzchnię i trzeci pompom, czyli urządzeniom służącym do tego wydalania wód kopalnianych.
Dzisiaj publikujemy pierwszy z tych rozdziałów zatytułowany Woda. W kolejnych dniach będą ukazywać się następne.
kopalni „Olkusz-Pomorzany” w rejonie kanału Dąbrówka i rzeki Białej w Gminie Bolesław
Służby zakładowe ZGH „Bolesław” S.A., w ramach stałego nadzoru przeprowadziły kontrolę kanału Dąbrówka, którym odprowadzane były wody z odwadniania kopalni „Olkusz-Pomorzany”. Po zaprzestaniu odwadniania kopalni obniżył się zdecydowanie poziom wód w tym kanale odkrywając m.in. w dużej ilości odpady typu: butelki, opony, tworzywa sztuczne, itp. Ze względu na okres zimowy i możliwość hibernacji płazów w mułach na dnie kanału, akcje porządkowe w zakresie usunięcia tych odpadów Spółka planuje przeprowadzić w okresie wiosennym.
Read more: Informacja dotycząca działań środowiskowych związanych z likwidacją
Walka z wodą w kopalniach olkusko-bolesławskich to cała historia, ale żaden historyk nie jest w stanie jej spisać – do tego potrzebny byłby dobry literat. Ja nie jestem ani jednym, ani drugim, dlatego pozostaje mi rola kronikarza. Choć ludzie związani z tutejszym górnictwem w całym wielowiekowym okresie nie mogli uznać walki z wodą za wygraną, nie poddawali się. Zaliczali zwycięskie potyczki, zaś okres sztolniowy był wygraną bitwą.
z kopalni „Olkusz-Pomorzany” film zawierający rys historyczny początków górnictwa rud na ziemi olkuskiej i sposobów
odwadniania wyrobisk aż do momentu wyłączenia pomp odwadniających.
wyemitowanych w Magazynie Ekspresu Reporterów w TVP1 w dniach 05.10.2021 i 08.02.2022
Szanowni Państwo
W reakcji na powtarzające się medialne ataki skierowane przeciwko Zarządowi ZGH „Bolesław” S.A inspirowane przez grupę ekologów i czynnie wspierane przez jednego z naukowców polskiej uczelni zarzucające rozmyślne działanie na szkodę ekosystemu wodnego w konsekwencji prowadzonego procesu likwidacji kopalni „Olkusz-Pomorzany”, oświadczamy :
Opublikowany w TVP1 w dniu 5 października 2021r. w programie Ekspres Reporterów reportaż „Trzy Rzeki” zawierał nieautoryzowany skrót nagrania wypowiedzi Prezesa Zarządu ZGH i w swej wymowie w sposób jednostronny przedstawiał negatywny obraz ZGH.
Z tego powodu ZGH odmówił udziału w kolejnej edycji tego programu, który wyemitowano w dniu 8 lutego 2022r. Podobnie jak poprzedni materiał i ten zawierał wiele nieprawdziwych i nierzetelnych informacji, przedstawionych w sposób nieobiektywny, a wręcz tendencyjny.
21 stycznia 2022 roku Zarząd ZGH „Bolesław” S.A. przesłał do Zespołu Redakcyjnego Telewizji Polskiej oświadczenie, które powinno zostać załączone do każdego materiału publikowanego przez Redakcję Telewizji Polskiej S.A., dotyczącego przedmiotowej sprawy.
ZGH wyraża ubolewanie, że w programie o tak szerokim kręgu odbiorców dopuszcza się publikowanie nieobiektywnych materiałów zebranych na podstawie nieprawdziwych informacji uzyskiwanych od osób których wiedza i doświadczenie w sprawach górnictwa mogą budzić wątpliwości, a które w konsekwencji mogą wprowadzić widzów w błąd.
Poniżej przedstawiamy Państwu linki do informacji opracowanych m.in. przez pracowników naukowych Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie i Uniwersytetu Śląskiego, weryfikujących nierzetelne informacje prezentowane w wyemitowanych reportażach.
- „Rzeka Biała i Sztoła w sytuacji zakończenia olkuskiego górnictwa kruszcowego – chłodnym okiem przyrodników”
https://gazetaolkuska.pl/rzeki-biala-i-sztola-w-sytuacji-zakonczenia-olkuskiego-gornictwa-kruszcowego-chlodnym-okiem-przyrodnikow/ - „Czy istnieje zagrożenie zatrucia wody – posłuchajmy opinii fachowców”
https://dziennikzachodni.pl/czy-istnieje-zagrozenie-zatrucia-wody-posluchajmy-opinii-fachowca/ar/c15-16017929 - „Odławianie ryb z rzeki Baby i Sztoły”
https://zghboleslaw.pl/pl/aktualnosci/likwidacja-kopalni/84-odlawianie-ryb-z-rzeki-baby-i-sztoly - „Czy to jest koniec Sztoły – wypowiedź Burmistrza Miasta Bukowno
http://umbukowno.pl/glos/VII-IX_2021.pdf - „Losy zwierząt żyjących w Sztole i Białej po wyłączeniu pomp w kopalni „Olkusz-Pomorzany” – fakty
https://zghboleslaw.pl/pl/aktualnosci/likwidacja-kopalni/86-los-zwierzat-zyjacych-w-sztole-i-bialej-po-wylaczeniu-pomp-w-kopalni-olkusz-pomorzany-fakty - „Działania związane z potencjalnym wystąpieniem zapadlisk”
https://zghboleslaw.pl/pl/aktualnosci/likwidacja-kopalni/87-dzialania-zwiazane-z-potencjalnym-wystapieniem-zapadlisk - „Od źródeł Sztoły do Leśnego Dworu” – działania Grupy Inicjatywnej
https://www.youtube.com/watch?v=sfTEczMDKUg - Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej
https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/transmisje_arch.xsp?unid=31DAF0A8D6C158A6C1258798003937E6 - Interpelacja Posłów RP Ireneusza Rasia i Marka Sowy w sprawie zniknięcia rzek Sztoły i Baby w wyniku zamknięcia kopalni „Olkusz-Pomorzany”
https://www.sejm.gov.pl/sejm9.nsf/InterpelacjaTresc.xsp?key=BY6CYB - Odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na interpelację poselską
http://orka2.sejm.gov.pl/INT9.nsf/klucz/ATTBYWEV4/%24FILE/i19610-o1.pdf - Oświadczenie Zarządu ZGH „Bolesław” S.A. do Telewizji Polskiej S.A. z dn. 21.01.2022
Zapraszamy do śledzenia strony internetowej ZGH, w zakładce LIKWIDACJA KOPALNI dostępne są aktualne informacje.
Jednocześnie informujemy, że Zarząd ZGH „Bolesław” S.A. chętnie udziela mediom wszelkich informacji dot. likwidacji kopalni „Olkusz-Pomorzany”, po wcześniejszym ustaleniu wzajemnie dogodnego dla stron terminu spotkania.
Zarząd ZGH „Bolesław” S.A